VERLOSKUNDE

Cijfers VUmc & AMC

In de bijgevoegde tabellen vindt u de cijfers over 2021 van de afdeling Verloskunde over beide locaties.

Verpleegkundigen

Net als in 2020 stond 2021 in het teken van Corona, maar ook de naderende verhuizing eind november naar locatie AMC.

Corona had een grote impact op de Verloskunde, omdat de nieuwe variant veelal jonge mensen betrof. Dit betekende voor het team, dat zij patiënten dagelijks in isolatie verzorgden en zelf ook te kampen hadden met een hoog ziekteverzuim door Covid. De veerkracht van een ieder kwam onder grote druk te staan.

Ondanks de Corona zijn we blijven uitwisselen van medewerkers. Dat heeft er voor gezorgd dat men elkaar en de organisatie beter heeft leren kennen. Verschillen en overeenkomsten zijn besproken en zo mogelijk op voorhand geharmoniseerd. De senior verpleegkundigen en opname coördinatoren hebben een mooi plan gemaakt voor de invulling van de functies na de lateralisatie. De voorbereidingen van de werkgroep couplet care (zieke moeder en zieke kind niet scheiden) samen met de collega’s van de IC Neonatologie, werden geïntensiveerd, zodat in het voorjaar 2022 de nieuwe IC Neonatologie afdeling met drie couplet care kamers, geopend kunnen worden.

De kleine verbouwing van de afdeling Verloskunde en de kraamafdeling werd na de zomer afgerond, zodat we eind november de locatie VUmc konden inhuizen. Helaas moest het afscheid nemen van de oude werkplek en het warme welkom heten op de nieuwe werkplek, in het kader van de Corona maatregelen, aangepast worden. Desalniettemin hebben we er wat moois van weten te maken. Eind november vond de daadwerkelijke verhuizing plaats. Deze is goed verlopen in samenwerking met alle ketenpartners ondanks de grote impact van de verhuizing die het op een ieder had.

Er werd ruim geïnvesteerd in verpleegkundige vervolg opleidingen i.v.m. krapte op de arbeidsmarkt en zijn er mooie onderzoeksopdrachten afgerond. We hebben blijvend geïnvesteerd in studenten van de initiële opleidingen om hen een mooie stageplek te bieden.

Verpleegkundigen hebben deelgenomen aan meerdere landelijke projecten o.a. aan de landelijke commissie wetenschap, aan de werkgroep vroeg signalering van kansrijke start, aan het landelijk overleg capaciteit en bekleden van het voorzitterschap landelijke beroepsvereniging voor obstetrieverpleegkundigen.

Diverse verpleegkundigen leverden een bijdrage aan verschillende opleidingen van de Hogeschool van Amsterdam en de Amstel Academie.

In maart is MososNXTCTG gelanceerd, een groot project waaraan meerdere professionals een bijdrage hebben geleverd. Door volledige integratie van CTG data in het EPD, hebben klinische verloskundigen, gynaecologen en Obstetrieverpleegkundigen alle informatie over moeder en kind in één centrale omgeving beschikbaar.

Op verzoek van het bestuurlijk overleg Capaciteit Verloskunde Amsterdam-Amstelland is begin juli het operationeel/tactisch Coördinatoren Overleg Geboortezorg Amsterdam-Amstelland (COGAA) opgericht om bij te dragen aan de capaciteitsproblemen binnen de Geboortezorg. Het COGAA is een multidisciplinair overleg tussen de eerstelijns verloskundigen, kraamzorg, verloskunde afdelingen in de ziekenhuizen en verzekeraars in de regio Amsterdam-Amstelland. De focus van het overleg lag op het verkorten van de lijnen, creëren van vertrouwen, afstemming, bedenken en toepassen van pragmatische dagdagelijkse oplossingen. Om vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen zijn verschillende registraties opgezet om zicht te krijgen op de actuele bevallingen en toekomstige baringen. Ook zijn er tijdelijk extra poliklinische bevalplekken gerealiseerd in alle ziekenhuizen. In 2022 zal er gekeken worden naar oplossingen voor de middellange en langere termijn.

Met een vertegenwoordiging van alle medewerkers binnen vrouw hebben we onze identiteit en cultuur bepaald uitgaande van Vrouw. Wat ben je bijzonder. Wat, hoe, waarom en waar we voor gaan hebben we vastgelegd in een prachtig boekje en biedt een meerjaren perspectief van onze afdeling.

 

VUmc POPpoli 2021

De POPpoli (Psychiatrie, Obstetrie en Pediatrie) in VUmc bestaat sinds september 2013 en wordt sinds 2018 versterkt door twee POP/consortiumverpleegkundigen (1,2 fte). Eén van hen verricht zowel patiëntgebonden taken als administratieve taken met betrekking tot patiënten die de POPpoli bezoeken, waarbij case-management en het beschikbaar zijn als vast aanspreekpunt voor patiënten en zorgverleners van grote waarde is gebleken.

Doel

De VUmc POPpoli is een multidisciplinair expertisecentrum waarin psychiater, gynaecoloog en kinderarts gezamenlijk (al dan niet preconceptioneel) advies, informatie over bijvoorbeeld medicatiegebruik en zo nodig zwangerschapsbegeleiding geven aan zwangeren met psychische klachten en/of een psychiatrische aandoening, in het bijzonder wanneer er sprake is van complexe psychosociale problematiek.
Daarnaast beoogt het POPteam de zorg te stroomlijnen in het poliklinisch traject van zwangeren met uitgebreide (psycho-)sociale problematiek. Door voor deze patiëntengroep sommige polikliniekbezoeken multidisciplinair te maken of door multidisciplinair overleg rondom de patiënt te organiseren, kan optimale zorg op maat geboden worden met de juiste nazorg postpartum en borging van de veiligheid van moeder en kind.

Voor POPpatiënten kan postpartum een klinisch kraambed worden geadviseerd, bedoeld om moeders te coachen bij de omgang met hun pasgeborene en om eventuele effecten van psychofarmacagebruik op de pasgeborene te beoordelen.

In de praktijk

Het POPspreekuur vindt wekelijks plaats op donderdagmiddag, waarbij tijdens een consult de patiënt advies en informatie krijgt van zowel psychiater, kinderarts en gynaecoloog.
Het spreekuur wordt voorafgegaan door een multidisciplinair overleg waaraan naast eerder genoemden ook de maatschappelijk werker en aandachtsfunctionaris kindermishandeling vanuit de werkgroep ‘Kind in de Knel’ deelnemen.

Regelmatig wordt voorafgaand aan het reguliere multidisciplinair overleg een extra overleg georganiseerd rondom een individuele, complexe casus waarin een gezamenlijk plan van aanpak en de regievoering wordt afgestemd. Hiervoor worden de externe betrokkenen/behandelaars rondom de patiënt uitgenodigd, te denken aan GGZ behandelaar, sociaal psychiatrisch verpleegkundige, casemanager, huisarts, eerstelijnsverloskundige, kraamzorg, consultatiebureau of vertrouwensarts en/of onderzoeker van Veilig Thuis. Soms wordt een dergelijk overleg georganiseerd als evaluatie van geleverde zorg rondom een patiënt met complexe problematiek.

Twee maal per week, op maandag- en donderdagochtend, vindt de POPkraamvisite plaats waarbij het POPteam de POPpatiënten op de afdeling bezoekt tijdens het klinisch kraambed. Ongeveer zes weken postpartum vindt er nog een POPnacontrole plaats.

Eenmaal per zes weken is het POP-VPG overleg ingepland. Tijdens deze bespreking, met collega’s van de afdeling voortplantingsgeneeskunde en IVF artsen, worden patiënten met (psycho)sociale en/of psychiatrische problematiek vanuit de afdeling voortplantingsgeneeskunde (VPG) multidisciplinair besproken. Het POP team heeft een adviserende rol bij specifieke vragen omtrent behandeling en begeleiding of afweging wel of (nog) niet te starten met behandeling. Soms wordt vanuit dit overleg geadviseerd een patiënt voor preconceptioneel advies te zien op de POPpoli. Wanneer het bijdragend is om met externe betrokkenen te overleggen dan wordt vanuit het POP-VPG overleg een individueel MDO georganiseerd.

Nieuw in 2021

Per 29 november 2021 is de gehele kliniek verloskunde gelateraliseerd naar de Meibergdreef. Vanaf deze datum vinden alle klinisch kraambedden en kraamvisites plaats op locatie AMC.
In aanloop naar de lateralisatie van de polikliniek (beoogd juni 2022) is middels een aantal kennismakings- en samenwerkingsoverleggen een start gemaakt met de toekomstige samenwerking met de collega’s die in AMC betrokken zijn in de zorg rondom kwetsbare zwangeren (POP en KADEX poli).

Ambities/doelen 2022 en 2023

Vanaf de lateralisatie van de polikliniek verloskunde zullen POPspreekuren alleen nog worden verricht op locatie AMC. De bestaande teams zullen uitvoeriger gaan samenwerken en zoeken naar verdere integratie. De reeds geconstateerde toename van het aantal (interne en externe) verwijzingen naar de POPpoli vraagt uitbreiding van de spreekuurcapaciteit met aandacht voor efficiëntie ervan. Hierbij valt te denken aan separate spreekuren mèt aanwezigheid en zònder aanwezigheid van een kinderarts.
Er zal worden uitgewerkt hoe aanmeldingen en verwijzingen voor kwetsbare zwangeren via een ‘gezamenlijk loket’ en multidisciplinair overleg kunnen worden toegeleid naar het juiste spreekuur.
Het overleg met de afdeling voortplantingsgeneeskunde VUmc zal worden uitgebreid middels samenwerking, en daarmee een gezamenlijk overleg, met het Centrum voor Voortplanting (CVV), locatie AMC.

Leden POPteam 2021

Drs. A.M. Eeckhout, psychiater
Mw. dr. A.W. Valkenburg-vd Berg, gynaecoloog-perinatoloog
Mw. drs. S.D. Sie, kinderarts-neonatoloog
Mw. drs. A.R.C. Laarman, kinderarts-neonatoloog
Mw. C.S. Kee, maatschappelijk werker
Mw. L. v Sommeren, verpleegkundige/aandachtsfunctionaris kindermishandeling
Mw. S. Ratsma-Wesselius, verpleegkundige POP/consortium (hoofdtaak consortium)
Mw. M.L. Buter-van Ede, verpleegkundige POP/consortium (hoofdtaak POPpoli)

Cijfers POPpoli 2021

Trainingen

ACT ON IT /TOST

Op de afdeling Verloskunde en Gynaecologie wordt al lange tijd uitgebreide, multidisciplinaire trainingen met betrekking tot acute situaties georganiseerd,
de ACT ON IT / TOST.

Met een enthousiast team en veel frisse energie begonnen wij met de voorbereidingen van de trainingen voor 2021. Net als in 2020 gooide Corona roet in het eten, waardoor ook in 2021 trainingen moesten worden afgezegd. Het leek er even op dat we later in het jaar wel konden gaan trainen, eventueel in kleinere en/of digitale groepen, maar ook dat liet de pandemie helaas niet toe.

Eind november 2021 was de fusie een feit en kwam de Verloskunde op 1 locatie.
We zijn op zoek gegaan naar mogelijkheden om toch iedereen te trainen en hebben we - in kleine groepjes - een aantal kleinere acute scenario trainingen kunnen organiseren, met de nadruk op: ken je werkplek.

We hopen dat we in 2022 wel echt van start kunnen gaan. Met natuurlijk in ons achterhoofd de belangrijkste doelen:

  • ‘ken je werkplek’
  • Vergroten van theoretische medische kennis en deskundigheid
  • Verbeteren van multidisciplinaire samenwerking
  • Verbeteren van communicatie tijdens acute situaties
  • Verbeteren van persoonlijke vaardigheden in acute situaties
  • Zichtbaar maken van verbeterpunten op de afdeling

Bovenstaande doelen hebben een duidelijk gezamenlijk doel: verbetering van zorg.

In voorbereiding op de trainingsdagen is met collega’s van locatie AMC/VUmc samengewerkt aan de opzet van de trainingen, zodat het beste onderwijs van beide kanten van de Amstel kan worden aangeboden. Al deze kennis wordt meegenomen bij de organisatie van de toekomstige trainingen.

Het leuke team, bestaande uit verpleegkundigen, verloskundigen, arts-assistenten in opleiding en gynaecologen, zal vol enthousiasme de multidisciplinaire trainingen vervolgen in 2022.

 

Perinatale audit in 2021

Team

Het lokale team voor de Perinatale Audit in het AmsterdamUMC, locaties AMC & VUmc, wordt gevormd door collega’s uit verschillende disciplines. Het betreft 1e lijns verloskundigen, klinisch verloskundigen, arts-assistenten in opleiding, kinderarts-neonatologen en gynaecologen-perinatologen.

Sinds de fusie zijn de taken binnen het auditteam herverdeeld en wordt er op regelmatige basis met elkaar overlegd.

Auditbesprekingen

In 2021 werden er in het AmsterdamUMC twee casus voorbesproken, echter door de strenge maatregelen vanwege COVID-19 heeft er geen fysieke audit plaatsgevonden. Er zijn in 2021, drie online bijeenkomsten geweest in het AmsterdamUMC, locatie AMC, (maart, juni en november). Vanwege de online vorm van de bijeenkomst is er één casus per bijeenkomst besproken.

Thema’s

Vanuit Perined werden voor de periode van 2020-2022 vier thema’s geïntroduceerd ter bespreking op de lokale perinatale audit bijeenkomsten, te weten:

  1. Early-onset neonatale sepsis (EONS)
  2. Ernstige fluxus postpartum en/of peripartum hysterectomie
  3. À terme sterfte
  4. Code rood sectio bij à terme zwangerchap

Casus waarbij sprake is van een van bovenstaande situaties dienen in ieder geval te worden aangemeld bij het audit team. Het team beslist in overleg met de betrokken zorgverleners of de casus wordt geauditeerd.

Tijdens een perinatale audit analyseren zorgverleners op een kritische, gestructureerde manier de daadwerkelijk verleende zorg aan de individuele patiënt. Het gaat om vragen als:
Hebben de vrouw, partner en haar kind in dit geval inderdaad 'goede zorg' gekregen of zijn er momenten geweest waarop de zorg anders of beter had gekund?

  • Hebben de betrokken zorgverleners zich gehouden aan richtlijnen, standaarden of protocollen, afspraken tussen beroepsgroepen of gangbare zorg?
  • Wat is de rol geweest van de zorgverlener, van de zorgvrager en van de organisatie van de zorgverlening?
  • Kan die zorg eventueel beter? Hoe dan?
  • Wat moet daarvoor veranderd worden en door wie?

Deze bespreking is vertrouwelijk en anoniem. Het accent ligt op veilige en open communicatie met als doel het aanscherpen van onze afspraken, protocollen en richtlijnen en verder verbeteren van kwaliteit van zorg.

We hebben de bespreking veelal hybride georganiseerd, hopelijk is er volgend jaar weer ruimte om dit fysiek te doen. Wat vaak toch leukere en betere intercollegiale interactie tot gevolg heeft.

Verbeterpunten

Tijdens iedere auditbespreking worden verbeterpunten gedefinieerd, dit wordt in het VSV verband opgepakt en uitgewerkt. Tijdens de volgende audits wordt hier dan weer op teruggekomen.

Landelijk konden leden van auditteams online getraind worden in de ACTion methodiek. Deze methode zorgt voor een systematische aanpak van verbeterpunten en is gebaseerd op: “eerst denken, dan doen”, waarbij, voordat een verbeteractie wordt geformuleerd. Eerst wordt gekeken wie bij het punt betrokken zijn, of en welke belemmerende en/of bevorderende factoren er zijn voor het uitvoeren van een eventuele verbeteractie en met welke strategie je het best een verbeteractie kunt inzetten.

 

Duurzame vrouwenzorg

Duurzaamheid raakt steeds meer verankerd in het denken en doen van medewerkers in de zorg. Dat is natuurlijk goed en belangrijk nieuws! Ook binnen de gynaecologie en verloskunde hebben we in 2021 niet stil gezeten. Landelijk was 2021 vanuit de NVOG het jaar van de duurzaamheid. In het Amsterdam UMC zijn in 2021 diverse activiteiten gestart op het gebied van duurzame zorg en planetary health. De volgende activiteiten hebben we neergezet:

  • Onderwijs:
    - Masterfase UvA Geneeskunde: ‘Introductie in duurzaamheid’ elke 3 weken door Wouter Hehenkamp, Anne Timmermans of Niek Sperna Weiland (anesthesioloog)) een interactieve werkgroep waarbij studenten kennis maken met het concept duurzame zorg en klimaatverandering als een gezondheidsprobleem
    - UvA onderwijsgrant verkregen om bovenstaand duurzaamheidsonderwijs longitudinaal op meer momenten in de masterfase geneeskunde terug te laten komen. De grant werd verkregen in samenwerking met de afdeling Public Health en de afdeling kindergeneeskunde. Vanuit de gynaecologie/verloskunde waren betrokken Irene de Graaf, Petra Bakker, Anne Timmermans en Wouter Hehenkamp
    - Participatie in de werkgroepen planetary health van zowel VU als UvA geneeskunde (Anne Timmermans en Petra Bakker)
    - Opzetten en vormgeven van onderwijs over planetary health en duurzame zorg in de bachelorfase binnen het keuze-onderwijs geneeskunde van zowel VU als UvA.
    - Onderwijs aan co-assistenten gynaecologie en verloskunde UvA en VU tijdens het coschap in Amsterdam UMC: over duurzame zorg en specifieke gynaecologische voorbeelden hiervan.
  • Zorg:
    - Lid Green Team OK AMC: Anne Timmermans en Wouter Hehenkamp waarbij inmiddels een aantal projecten zijn gestart: luchtbehandeling, reusable OK jassen/mutsen, reusable afdekmateriaal, plastic handwasborstel verminderen
    - Oprichting Green Team Vrouw met daarin leden uit de diverse pijlers en daarin verpleegkundigen, doktersassistenten, physician assistants, ANIOS, AIOS en stafleden (Stijn Mom, Eefje Swinkels, Sabine de Boer, Yadira Roggeveen, Laura Vos, Dominique Werter, Koen de Geus, Ilona van Kalkhoven, Ruth Severin, Anke Heitkamp, Sarah Michon, Nino Tonch, Saskia van Muijlwijk, Andrea ter Smitten)
  • Wetenschap
    - voorbereidingen werden getroffen om duurzaamheid in wetenschap ut te rollen en te definiëren. Hiertoe werd een ‘denktank duurzaamheid’ opgericht met o.a. Annemijn Aarts, Stijn Mom, Rebecca Painter, Laura van Loendersloot, Anne Timmermans en Wouter Hehenkamp
  • Landelijk:
    - Anne Timmermans en Wouter Hehenkamp zitten in het landelijk bestuur ‘Gynae Goes Green’ en daarmee sturen zij het landelijke gynaecologen netwerk van de GGG werkgroep aan. Koen de Geus (AIOS) zit in het de commissie duurzaamheid en innovatie van de VAGO (AIOS onderdeel van de NVOG).

Voor 2022 staat professionalisering van duurzaamheidsonderwijs, integratie van duurzaamheid in onderzoek en verder uitrollen van kleinere en grotere projecten op de werkvloer op het programma.

 

 

Echografie jaarverslag 2020 Amsterdam UMC