GYNAECOLOGIE

Speerpunten

De speerpunten waar we ons op richten zijn:

• Uteriene afwijkingen: myomen, adenomyose, niches, congenitale afwijkingen en abdominale cerclages.
• Kindergynaecologie: vulvapathologie, congenitale afwijkingen, Turner, kinderen en adolescenten met gynaecologische pathologie
• Complexe urogynaecologie, in het bijzonder problemen na eerdere complicaties of MESH gerelateerde problematiek
• Complexe vulvaire afwijkingen inclusief de zorg voor vrouwen na genitale verminking
• Gynaecologische transgenderzorg
• Complexe seksuologie

Voor zowel de relatief laagcomplexe zorg als ook zorg die niet binnen onze speerpunten valt, hebben we een intensieve samenwerking met Bergman Vrouwenzorg. Triage welke patiënt het beste op welke locatie kan worden geholpen, vindt zowel voor als na verwijzing plaats. Naast onze speerpunten zien we ook patiënten waarvoor zorg in de 3elijn nodig is vanwege vereiste operatieve vaardigheden, of vanwege complexe co-morbiditeit of vereiste derdelijns infrastructuur.

Uteriene afwijkingen

Uteriene afwijkingen zijn binnen het uterine repair centrum ondergebracht. Het uterine repair center is een kennis- en expertisecentrum welke is ingebed in de benigne gynaecologie. We werken hierin nauw samen met de voortplantingsgeneeskunde en verloskunde omdat de interventies die we doen ook van invloed zijn op de reproductieve functie en uitkomsten en met de oncologie bij verdenking sarcomen of cervixpathologie. Een deel van onze gynaecologen is ook ingebed in het endometriose team vanwege de grote overlap tussen deze zorg en uteriene afwijkingen. Naast gynaecologen en A(N)IOS gynaecologie bestaat ons team ook uit gespecialiseerde verpleegkundigen, seksuologen en een bekkenbodemfysiotherapeut. We werken nauw samen met gespecialiseerde (interventie)radiologen. Sinds de oprichting ligt onze focus hierbij op de derdelijnszorg waarbij we vrouwen zien met myomen, adenomyose, niches en congenitale afwijkingen. De diagnostiek en behandeling van eenvoudige cyclusstoornissen, endometriumpathologie, evenals 2elijns ingrepen voor uterus myomatosus worden in Bergman Vrouwenzorg uitgevoerd. Binnen het centrum is er veel aandacht voor de verbetering van de diagnostiek en het ontwikkelen en evalueren van innovatieve minimaal invasieve behandelingen, patient-centered and valuebased healthcare. Hierbij doen we zowel klinisch evaluatie onderzoek als fundamenteel onderzoek en werken we samen met (inter)nationale onderzoeksgroepen. Maar ook binnen Amsterdam UMC werken we op met betrekking tot deze innovaties en wetenschap nauw samen met verschillende specialismen zoals de afdeling sociale geneeskunde, hematologie, biomechanica, heelkunde, afdeling voorplantingsgeneeskunde en verloskunde en doen we fundamenteel onderzoek in het angiogenese laboratorium locatie VUmc en het researchlaboratorium van het centrum voor voortplantingsgeneeskunde locatie AMC. De onderzoeksgroep bestaat uit 6 gynaecologen, 23 promovendi, 1 postdoc en 1 researchverpleegkundige.

Kindergynaecologie

De kindergynaecologische zorg wordt aangeboden in het Kindergynaecologisch Centrum Amsterdam. Het is een multidisciplinair centrum waar gynaecologen werken vanuit de benigne gynaecologie en de voortplantingsgeneeskunde. We werken nauw samenwerken met kinderchirurgen, kinderartsen, kinderurologen, psychologen, plastische chirurgen, kinderendocrinologen, kinderhematologen, bekkenbodem fysiotherapeuten en seksuologen. In 2021 is het centrum kindergynaecologie officieel benoemd: Expertise centrum voor gynaecologische zorg voor kind, adolescent en transitie. Hierbij is het doel de zorg voor kinderen met gynaecologische problematiek verder te verbeteren door één loket te vormen voor kind, ouders en verwijzer. Zo krijgen kinderen met complexe aangeboren afwijkingen zorg op maat. Maar bijvoorbeeld ook tieners met menstruatieproblematiek zijn welkom op de polikliniek.

In 2020 werd reeds gestart met de volgende mutidisciplinaire spreekuren en gerelateerd MDO:

•  Multidisciplinair vulva spreekuur samen met de dermatoloog voor kinderen en adolescenten met vulvaire afwijkingen
• Multidisciplinair spreekuur voor kinderen en adolescenten met congenitale afwijkingen aan geslachtsorganen. Beoordelingen worden samen met de plastische chirurg en indien nodig ook met een uroloog of GE chirurg uitgevoerd

In 2021 werd gestart met nog een 2-tal multidisciplinaire spreekuren en gerelateerd MDO:

• Multidisciplinair spreekuur voor beoordeling van kinderen en adolescenten met een ovariële cyste, hierbij zijn kinderchirurgen en een kinderradioloog betrokken
• Er is een gezamenlijk spreekuur met een (kinder)hematoloog voor patiënten met hematologische aandoeningen en hevig menstrueel bloedverlies

Naast de klinische taken worden diverse wetenschappelijke projecten gestart om de diagnostiek, behandelingen en counseling binnen de kindergynaecologie te optimaliseren.

Complexe urogynaecologie

De complexe urogynaecologie is een van de speerpunten van de afdeling gynaecologie van het Amsterdam UMC. Voor de urogynaecologische zorg is er een intensieve samenwerking met Bergman Vrouw Amsterdam. De poliklinische urogynaecologische zorg vindt hoofdzakelijk plaats bij Bergman Vrouw, door overwegend dezelfde gynaecologen die ook in het Amsterdam UMC werken. Patiënten met een 3e lijn indicatie, worden voor de operatieve zorg naar het Amsterdam UMC verwezen, waar zij door hun eigen behandelaar geopereerd kunnen worden.

Een patiëntencategorie waar we ons binnen het Amsterdam UMC op richten, zijn vrouwen met complicaties na eerdere operatieve ingrepen vanwege prolaps of incontinentieproblemen, in het bijzonder mesh gerelateerde complicaties na prolapschirurgie. Eind 2019 is de Mesh complicatie poli opgezet waar vrouwen met mesh gerelateerde problematiek terecht kunnen voor diagnostiek en behandeling. Hierin werken we samen met urologen en seksuologen en soms ook met GE chirurgen. Het Amsterdam UMC is in 2021 ook door het ministerie van VWS aangewezen als expertise centrum voor het uitvoeren van operatieve ingrepen voor deze problematiek.

Het wetenschappelijk onderzoek van de urogynaecologie groep richt zich op de preventie van recidiverende vaginale prolaps (POP). Dit wordt gerealiseerd door [1] het evalueren en ontwikkelen van innovatieve biomaterialen welke in de vagina worden geïmplanteerd om een “foreign body response” op te wekken met als resultaat de ontwikkeling van nieuw bindweefsel, [2] kwalitatieve en kwantitatieve beoordeling van de fysiologie van de bekkenbodem om de effecten van chirurgische interventies te begrijpen , [3] evalueren of het verbeteren van de wondgenezings-omstandigheden bij patiënten die een vaginale prolaps operatief met lichaamseigen materiaal ondergaan, resulteert in een lager risico op recidief verzakking.

Door te werken in internationale onderzoeksconsortia voor zowel klinisch als preklinisch onderzoek, is de onderzoeksgroep (15 promovendi, 1 postdoc, 1 klinisch epidemioloog) betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe behandelmogelijkheden van bed tot bench.

Gynaecologische transgenderzorg

De gynaecologische transgender zorg is ingebed in het multi-disciplinaire Kennis en Zorgcentrum Genderdysforie. Gynaecologische operatieve ingrepen zijn de hysterectomie met en zonder ovaria, ovariectomie of tubectomie en de colpectomie middels robot chirurgie. Van oudsher verrichten we endocrinologische zorg poliklinisch.
Tevens zijn er een reeks relatief nieuwe zorgvragen ontstaan na de wijziging in de transgenderwet uit 2014. Deze zorg bestaat uit counseling en behandeling op het gebied van kinderwens en fertiliteitpreservatie voor adolescenten en volwassen transmannen en transvrouwen. Daarnaast zien we een toename van het aantal transmannen die hun genitalia interna behouden in de transitie, deze groep heeft specifieke aanvullende gynaecologische zorgvragen rondom bloedverlies, seksualiteit, anticonceptie en screening op cervix carcinoom.
In samenwerking met de afdeling verloskunde wordt het nieuwe zorgpad voor zwangere transmasculiene personen ingericht, bestaande uit preconceptie counseling en obstetrische begeleiding.

Alle patiënten worden gevraagd voor deelname aan wetenschappelijk onderzoek om de gynaecologische zorg voor transmannen te evalueren. Op dit moment richt het wetenschappelijk onderzoek zich daarnaast op de mogelijkheden, effectiviteit en veiligheid van fertiliteitspreservatie bij transmannen en transvrouwen, op de veiligheid van het in situ laten van de reproductieve organen en de effectiviteit van innovatieve chirurgische behandelingen en de impact van een zwangerschap en bevallig bij transmannen. Zorg innovatie heeft plaats in het evalueren van de nieuwe chirurgische techniek van de robot colpectomie. De researchgroep bestaat uit 6 gynaecologen (benigne, voorplantingsgeneeskunde en verloskunde), androloog-uroloog, endocrinoloog, psychologen, tissue engineering-specialist en 6 promovendi.

Gezien de bestaande wachtlijstproblematiek op het gebeid van genderzorg vervullen wij een regie functie om de juiste zorg op de juiste plaats te laten verrichten, in samenwerking met regiopartners, door het opzetten van een landelijk netwerk van gynaecologen en een werkgroep binnen NVOG.